Czyrak nazywany jest też furunkałem. Jest to przypadłość polegająca na pojawieniu się ropnego zapalenia mieszka włosowego oraz miejsc wokół niego. Najczęściej pojawia się w miejscach narażonych na tarcie lub obficie pocących się – plecy, dłonie, kark, pachwiny oraz niestety pośladki. Czyrak może urosnąć nawet do długości 3 cm.
Powstanie i przyczyny
Na początku dochodzi do zapalenia mieszka włosowego. Objawia się to czerwonym guzkiem, który zazwyczaj boli, z pęcherzykiem ropnym. W środku zmiany umiejscowiony jest włos. W następnej kolejności tworzy się czop martwiczy oddzielające się od czyraka. Z pęcherza zaczyna wydobywać się ropa, a na jej miejscu powstaje ziarnina. Nie ma żadnej zasady co do liczby powstających czyraków. Czasem występują jako pojedyncza zmiana, a czasem jest ich kilka. Wersja mnoga tej przypadłości zwie się karbunkułą. W jej powierzchni może znaleźć się nawet kilkadziesiąt mieszków włosowych bezpośrednio ze sobą sąsiadujących. Ponadto czyraki mają tendencję powracać, szczególnie u ludzi :
- chorych na cukrzycę,
- otyłych,
- pracujących w warunkach pozbawionych podstawowej higieny,
- podatnych na nie ze względów genetycznych,
- z anemią,
- stosujących antybiotyki,
- będących w szpitalu.
Przyczyny
Za pojawianie się czyraków w głównej mierze odpowiadają bakterie gronkowce żyjące na ludzkiej skórze, a w szczególności gronkowiec złocisty. Zaczynają one tworzyć kolonie w mieszkach włosowych przy czym wnikają w skórę, która została uprzednio uszkodzona co skończyć się może zapaleniem tkanki łącznej. Czyraki mogą powstać także na skutek zagnieżdżenia się owadzich larw pod skórą.
Objawy
Czyrak objawia się jako ciepła i bolesna grudka wielkości od kilku milimetrów do kilku centymetrów średnicy, o barwie czerwieni umiejscowiona naokoło mieszka włosowego, w której znajduje się płyn ropny. Pojawienie się na środku żółtego lub białego punktu równe jest osiągnięciu przez czyraka dojrzałości. To właśnie wtedy możliwe jest usunięcie płynu. W momencie ostrej infekcji często towarzyszy jej zmęczenie, gorączka oraz powiększone węzły chłonne.
Powikłania
Najczęstszymi powikłaniami w przypadku czyraków są blizny i różne infekcje (na przykład skóry, nerek a nawet mózgu). Wniknięcie gronkowca złocistego do krwi może stworzyć nawet sytuację zagrożenia życia, bowiem ta bakteria produkuje szczególne egzotoksyny bardzo negatywnie odbierane przez organizm.
Jak leczyć?
Początkowy etap leczenia czyraków wykonuje się poprzez stosowanie okładów zawierających octanowinian glinu albo inny środek odkażający. Gdy czop się oderwie stosuje się na niego maści zawierające antybiotyk, a skórę odkaża się spirytusem salicylowym. W dalszej kwestii leczenia i ewentualnych powikłań należy skontaktować się z lekarzem.